ماجرای آلودگی هوا و جگرکی سیار
آلودگی هوای تهران امسال در روزهای زیادی مدارس را به تعطیلی کشانده وگروه‌های حساس جامعه را خانه نشین کرده است؛ هر بار هم اعتراضی صورت می‌گیرد هر یک از ارگان‌های مسئول تقصیر را بر گردن دیگری می‌اندازند و در نهایت هم هیچ راه کار درستی برای مقابله با آلودگی هوا ارائه نمی‌شود؛ حالا اما کار از تقصیر و مقصر گذشته است و این روزها که با آلودگی غیر مجاز هوا در شهر ری مواجه بودیم مسئولان مربوطه اعلام کردند جگرکی سیار در نزدیکی ایستگاه سنجش مستقر شده و دود آن سبب افزایش آلودگی هوا در مناطق آلوده است و به همین دلیل مدارس تعطیل نمی‌شود ! موضوعی که به نظر می‌رسد پیش از هر چیز پاک کردن صورت مسئله باشد تا شناسایی مقصر و رفع معضل!
معیار تعطیلی مدارس در روزهای آلوده
آنچه را که استانداری تهران برای تعطیل کردن مدارس، معیار قرار می‌دهد میانگین شاخص آلودگی هوا در تمام نقاط است، برای مثال اگر شاخص آلودگی هوا در شهرری به ۳۰۰ برسد و شاخص در سایر مناطق زیر ۶۰ باشد، به دلیل اینکه میانگین شاخص ۲۲ منطقه به زیر ۱۱۰ می‌رسد، استانداری اقدام به تعطیلی مدارس نمی‌کند و یا اگر در شرایطی که بسیاری از مناطق دارای شاخص بالای ۱۴۰ یا ۱۶۰ هستند، تنها چند منطقه دارای شاخص زیر ۵۰ یا هوای پاک باشند، چون میانگین به بالای ۱۱۰ می‌رسد، استانداری تمام مدارس را تعطیل می‌کند و مدارس مناطق پاک را استثنا نمی‌کند. حالا در روزهای آلوده که شهرری آلودگی بالای ۱۵۰ واحد را تجربه می‌کند، چون میانگین آلودگی تهران به حد اضظرار نرسیده، استانداری هم ضرورتی نمی‌بیند که برای سلامتی مردم شهرری صرفا مدارس این منطقه را تعطیل کند.
جگرکی؛ عامل اصلی آلودگی هوا
معاون استاندار تهران می‌گوید:«طبق مصوبه هیئت وزیران اعمال مقررات برای شرایط اضطرار زمانی الزام آور است که این نیاز برای تمام تهران تشخیص داده شود نه صرفا یک منطقه!»
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان؛ محمد تقی‌زاده با اشاره به تفاوت چشمگیر شاخص آلودگی هوا در شهرری با سایر نقاط شهر تهران گفت: «تصمیماتی که استانداری در شرایط اضطرار آلودگی هوا می‌گیرد به صورت پهنه‌ای در سطح شهر تهران است، علت اینکه در برخی نقاط شاخص بسیار بالاست به شرایط استقرار ایستگاه سنجش و نزدیکی آن به منابع آلاینده باز می‌گردد، برای مثال در یک نقطه که دستگاه سنجش نصب شده است شاهد بودیم که یک کامیون یا اتوبوس هم برای مدت طولانی و به صورت روشن در کنار آن توقف کرده بودند که این دود مستقیماً به ایستگاه سنجش وارد می‌شد و بلافاصله شاخص را از ۸۰ به ۱۴۵ رساند. همچنین در یکی از روزها که آلاینده‌های هوا در حد ۹۰ بود، فرماندار پاکدشت با من تماس گرفت و اعلام کرد که شاخص آلودگی به طور ناگهانی به ۱۹۰ رسیده و وارد شرایط بنفش شده‌ایم. ایستگاه‌های پیرامونی همه در حد ۱۱۰ بودند، لذا از حوزه محیط زیست خواستیم که مسئله را بررسی کنند و پس از بررسی متوجه شدند که یک جگرکی سیار در نزدیکی ایستگاه مستقر شده و دود آن هم مستقیم به ایستگاه سنجش وارد می‌شود و این موضوع سبب افزایش چشمگیر شاخص در آن منطقه شده است و بعد از آن که جگرکی را از این محل دور کردیم شاهد افت شاخص آلودگی بودیم.»
او با بیان اینکه یکی دیگر از عوامل بالا بودن شاخص آلودگی هوا در شهرری وجود صنایع آلاینده است، اظهار کرد:« بعضی از ایستگاه‌ها نزدیک به صنایع هستند که این موضوع هم بر میزان شاخص آلودگی هوا اثر می‌گذارد،به عنوان مثال ما در هیچ کجای تهران زباله‌سوزی نداریم، اما در شهرری این پدیده فراوان است و اغلب این فعالیت‌ها هم به صورت غیرمجاز و مخفیانه صورت می‌گیرد که سبب آلودگی هوا می‌شود.»
تقی‌زاده با اشاره به بازدید شبانه‌ای که از درسون‌آباد در اطراف شهرری داشت، گفت: «هنگام بازدید متوجه شدم که از وسط منطقه‌ای بیابانی در آن اطراف دودی بلند می‌شود و بعد از اینکه موضوع را پیگیری کردم، گفتند مربوط به کارگاه‌های تولید زغال است و جالب اینجا بود که در نزدیکی آن هم یک دامپروری وجود داشت که آن‌ها هم می‌گفتند فعالیت آن‌ها در هنگام شب به قدری بالا می‌رود که در برخی شب‌ها گوسفندان ما جان خود را از دست می‌دهند، لذا از محیط زیست خواستیم که برای شهرری اقدامات ویژه کنند.»
معاون عمرانی استاندار تهران با بیان اینکه یکی از اقدامات ویژه، جلوگیری از پسماندسوزی است، گفت: «همچنین از فعالیت کوره‌های زغال‌سوزی و کارگاه‌های غیرمجاز که اقدام به ذوب فلزات و سرب و مس می‌کنند، جلوگیری خواهد شد و در مورد صنایع بزرگ مانند پالایشگاه و کارخانه سیمان به شدت موضوع را رصد می‌کنیم و نظارت جدی انجام می‌دهیم. در حوزه محیط زیست در مورد شهرری خیلی جدی عمل نکرده‌ایم و قرار شده که به صورت جدی این کار را در شهرری دنبال کنیم.»
و باز هم تکذیب
البته این مقام مسئول ساعاتی بعد در گفت و گو با ایسنا توضیحات بیشتری ارائه کرد و گفت: «بی‌تردید یک جگرکی سیار نمی‌تواند موجب افزایش الایندگی و شاخص کلی یک شهرستان باشد و آنچه که گفتم تنها مثالی بود در توضیح اینکه چرا در تصمیم گیری‌ها، شاخص نقطه‌ای یک ایستگاه مبنا نیست و میانگین ایستگاه‌ها در نظر گرفته می‌شود.
او ضمن تکذیب این خبر به شکلی که در برخی سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی منتشر شده، گفت: «در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه چرا مبنای تصمیم گیری‌ها به صورت نقطه‌ای و برای یک شهرستان خاص انجام نمی‌شود گفتم شاخص نقطه ای، ملاک عمل وتصمیم گیری قرار نمی‌گیرد و باید میانگین مد نظر قرار گیرد. مواردی بوده که با فعالیت منبع آلاینده همانند یک کامیون روشن و جگرکی سیار در اطراف یک ایستگاه، شاخص در همان ایستگاه بالا رفته است لذا در تصمیم‌گیری‌ها، شاخص نقطه‌ای یک ایستگاه مبنا نیست و میانگین ایستگاه‌ها در نظر گرفته می‌شود. بی‌تردید یک جگرکی سیار نمی‌تواند موجب افزایش آلایندگی و شاخص کلی یک شهرستان استان تهران باشد و انتشار این خبر کذب است اما فعالیت چنین منبع آلاینده‌ای در کنار یک ایستگاه می‌تواند موجب افزایش شاخص آلایندگی تنها در همان ایستگاه شود.
می تواند درست باشد!
به گزارش خبر آنلاین، در واکنش به این صحبت‌ها حسین شهیدزاده، مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوا نیز گفت: «چنین اتفاقی می‌تواند درست باشد، وجود هر عامل آلاینده‌ای در کنار دستگاه می‌تواند باعث وقوع چنین اتفاقی شود، البته این اتفاق در بازدید از دستگاه‌های کنترل هوا سازمان محیط‌زیست رخ داده بود. برای خود ما هم چنین اتفاقاتی رخ داده است، برای مثال یک جرثقیل برای چند روز کنار دستگاه بود و در نتیجه شاخص آلودگی هوا برای مدتی بیشتر از واقعیت نشان داده می‌شد. البته این اطلاعات لحظه‌ای است، در ابتدا دود غلیظی از آن جگرکی یا جرثقیل خارج و آن دود هم مستقیم وارد دستگاه می‌شود. شاخص اعلام شده به صورت آنلاین و در بازده ۵ دقیقه‌ای ذخیره می‌شود، به همین دلیل این اتفاقات معمولا کوتاه مدت است و توسط کارشناسان چنین اطلاعات غلطی از سیستم خارج می‌شود.»
آلودگی هوا موضوع محرزی است که این روزها هر کسی می‌تواند آن را در فضای پیرامونش احساس کند بنابر این نمی‌توان گفت دود یک جرثقیل یا جگرکی سیار سبب شده تا در قسمتی از شهر آلودگی مستقر شود. این روزها فراوانی منابع آلاینده اعم از مجاز و غیر مجاز سلامتی مردم شهر تهران به ویژه شهرری را تحت تاثیر قرار داده است و هیچ مصوبه درستی هم وجود ندارد که حداقل در چنین شرایطی مدارس مناطق بیشتر آلوده تعطیل شوند. به نظر می‌رسد بهتر است که نسبت به مصوبه تعطیلی مدارس و اصلاح ناکارآمدی آن اقدام عاجل به عمل آید تا در شرایطی که شاخص هوا تنها در یک نقطه به حد اضطرار می‌رسد، بتوان در مورد آن هم تصمیم گیری کرد.
منبع: روزنامه آفتاب یزد
