چرا شمال سوریه برای ترکیه اهمیت دارد؟

به گزارش پایگاه خبری همدلی و همت و به نقل از بردیا فرهمند دانش آموخته علوم سیاسی، تنش بین ترکیه و سوریه ریشه تاریخی، بین این دو کشور دارد.سوریه که از دل امپراطوری عثمانی بیرون امده است،بعد از روی کار امدن حزب بعث(١٩۶٣) و سوار شدن بر موج ناسیونالیسم عربی که از میراث جمال عبدالناصر به جا مانده بود،رابطه این کشور با دو کشور هم مرز اما متفاوت خود از نظر ایدئولوژیکی،یعنی ترکیه و اسرائیل،همواره تنش زا بوده است.این تنش ها بعد از به قدرت رسیدن حافظ الاسد که از اقلیت مذهبی سوریه(شیعه علوی) بود،چندین برابر شد.او احساسی ضد ترکی-اسرائیلی در کنار نفی غرب در میان مردمان سوری بیدار کرده بود.از سوی بلندی های جولان اسرائیل را تهدید میکرد و از سوی شمال خود ترکیه.
هر دو کشور نیز منافع خود را در خطر می دیدند.اسرائیل بلندی های جولان را به کنترل خود دراورد و جنگ بین انها به لبنان هم کشید.

اما ترکیه شرایط متفاوتی داشت.تا قبل از روی کار امدن حزب اسلام گرای اردوغان(حزب عدالت و توسعه) ترکیه همواره سعی بر خویشتن داری داشته است.اما اردوغان با ایجاد گفتمانی اسلامی/نوعثمانی متکی بر ناسیونالیسم ترکی،دیگر تحمل سوریه را ندارد.با ظهور داعش در منطقه،اردوغان بهترین عامل و بهانه برای بیشتر کردن نفوذ خود در سوریه،به خصوص شمال ان را پیدا کرد.دلایل اصلی او برای نفوذ بیشتر بر چهار محور اصلی استوار است:
۱٫برانگیختن حس ناسیونالیسم ترکی،و ایجاد پروپاگاندا که سوریه زمانی از قلمرو ترکیه بوده است
۲٫دسترسی به منابع ابی بیشتر،یکی از مهمترین رودهایی که به ترکیه سرازیر میشود رود فرات است
۳٫حضور نیروهای کرد مخالف دولت ترکیه که تا حدی مورد حمایت سوریه نیز هستند
۴٫دسترسی به نفت ارزان شمال سوریه که اکثرا در اختیار کردها است
۵٫گسترش ایدئولوژی نو-عثمانیسم و احیاء امپراطوری عثمانی
قبل از شروع عملیات چشمه صلح،ترکیه با حمایت از نیروهای تندرو اسلامی سعی داشته که نفوذ خود را بیشتر کند،اما در عملیات جدید،نه تنها بی پرده از این گروه ها حمایت میکند،بلکه خود را از مرز به کنار انها رسانده است(قسمت بنفش عکس نیروهای ترکیه و زرد و نارنجی گروه هایی همچون داعش و لشکر مجد حضور دارند)
با اینکه ترکیه از سوی قدرت ها تهدید میشود،ولی همچنان نیروهای خود را در منطقه نگه داشته است.اینطور مینماید که اردوغان نیاز فراوانی برای ایجاد چهره ای ملی-مذهبی از خود دارد.
حمایت او از گروه های اسلام گرا،روند رشد و تغییرات این گروه ها را نیز وارد فاز جدید کرده است.با در اختیار گذاشتن اسلحه و منابع مالی از سوی ترکیه،دوباره سوریه تبدیل خواهد شد به تٌنگی از ظرف که در ان مواد شیمیایی واکنش زای قوی ریخته شده است.

 بردیا فرهمند تحلیلگر مسائل سیاسی