پس از ترور شهید سپهبد قاسم سلیمانی و چند تن از همراهانش توسط نیروهای آمریکایی، مردم در شبکه های اجتماعی با انتشار تصاویر و متن هایی ابراز ناراحتی کردند و رسانه های داخلی هم به انتشار اطلاعاتی از جزئیات این حادثه پرداختند.

در پی انتشار چنین مطالبی، اینستاگرام اقدام به حذف این پست ها و صفحات رسانه ها کرد. به طوری که صفحه اینستاگرام بسیاری از سایت‌های خبری و بسیاری از صفحات شخصی مردم توسط اینستاگرام بسته شد.

حالا جای این سوال مطرح است که این اقدام اینستاگرام به عنوان یک شبکه اجتماعی بین المللی تا چه میزان با اصل آزادی بیان مغایرت دارد؟

ایجاد محدودیت در شبکه های اجتماعی، نقض حقوق بشر است 

علی بهادری جهرمی، رئیس مرکز وکلا و کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضائیه در گفت‌وگو با فارس گفت: در روزهای اخیر که کاربران فضای مجازی در اینستاگرام و توئیتر احساسات خود راجع به ابرمرد دوران، سپهبد قاسم سلیمانی ابراز کردند، بصورت گسترده با حذف اتوماتیک آن مواجه شدند.

وی ادامه داد: ایجاد محدودیت در آزادی بیان از سوی مدعیان آزادی، وقتی دولت محل استقرار سرورهای توییتر و اینستاگرام دلیل قانونی و ضروری همچون لزوم حفظ امنیت ملی نسبت به محتواهای منتشر شده به زبان فارسی ندارند؛ بدون شک اقدامی بر خلاف اعلامیه و میثاقین حقوق بشر و مغایر احترام به استقلال کشورها از منظر حقوق بین‌الملل و حتی مغایر موازین حقوق داخلی خود ایالات متحده است.

بهادری جهرمی گفت: عمل به سیره شهدای مقاومت و پاسداشت خون سردار سلیمانی، مستلزم دفاع مقتدرانه از حقوق و منافع ملی مردم ایران زمین است که باید به صورت بلند مدت با ایجاد شبکه ملی اطلاعات و در کوتاه مدت و میان مدت با طرح دعاوی حقوقی علیه عاملان این نقض مسلم حق آزادی بیان در مجامع داخلی خود ایالات متحده و همچنین مجامع بین‌المللی پیگیری شود.

رئیس مرکز وکلای قوه قضائیه ادامه داد: کسانی که ایجاد محدودیت اینترنتی برای شهروندان از سوی دولت متبوع همان‌ها را حتی در صورت وجود دلایل موجه و مشروع، نقض حقوق بشر تلقی می‌کنند، باید بپذیرند به طریق اولی چنین اقدامی از سوی سایر دول نه تنها نقض حقوق بشر که نقض حاکمیت ملی نیز محسوب خواهد شد.

بهادری تاکید کرد: مرکز وکلای قوه قضائیه همانگونه که در خصوص مقابله حقوقی با تروریسم دولتی پیشگام شده و قطعا پیگیر محکومیت خاطیان در مجامع داخلی، منطقه و بین‌المللی خواهد شد، آمادگی خود را در جهت همکاری با دولت به ویژه وزارت ارتباطات به منظور دفاع از این حقوق حقه مردم کشور چه در ابعاد نظری و چه در جهت اقدام حقوقی و طرح شکایت اعلام می‌کند.

پس از انتشار خبر شهادت حاج قاسم سلیمانی، تجمع‌های خودجوش مردمی و عزاداری‌های دسته جمعی، در شهر‌های کشور به راه افتاد و در فضای مجازی هم وضع به این صورت بود و افراد پس از شنیدن این خبر بهت‌آور، از جریان‌ها و طیف‌های مختلف فکری در صفحات خود در فضای مجازی اقدام به انتشار محتوا در خصوص سردار سلیمانی می‌کردند و کم‌تر شخصیتی را می‌توان یافت که در رابطه با این واقعه سکوت کرده باشد.

در همان ساعات اولیه انتشار خبر شهادت سردار، برخی چهره‌های سرشناس کشور، از هنرمندان سینما گرفته تا مقامات سیاسی که در صفحات اینستاگرامی خود به شهادت سپهبد سلیمانی واکنش نشان داده بودند، به حذف پست‌هایشان توسط اینستاگرام اعتراض کردند.

حذف صفحات حقوقی مردم در اینستاگرام توجیه ندارد

عیسی امینی، رئیس کانون وکلای دادگستری مرکز نیز در گفت‌وگو با خبرنگار حقوقی و قضایی خبرگزاری فارس در مورد حذف صفحات حقوقی مردم ایران در اینستاگرام درپی شادت سردار سلیمانی گفت: شاید حذف صفحات حقوقی تا حدی با این جهت‌گیری باشد که این فضای علمی و مبتنی بر محاجه از بین برود.

وی افزود: در صورتی که اگر حقوقدانان جهان با آزادی بیان و لحاظ مبانی حقوقی و بدون درگیر کردن سایر موارد غیرمرتبط به این موضوع بپردازند ابعاد این رفتار و نتایج آن در کنش و واکنش جهانی مشخص خواهد شد.

بنابراین حذف پستهای مربوط به سردار قاسم سلیمانی از اینستاگرام مغایر با مبانی آزادی بیان و عدالت در گردش آزادی اطلاعات است.

این اتفاق در اینستاگرام مسبوق به سابقه بوده اما با حذف نام سردار سلیمانی به عنوان یک فرمانده ایرانی یک شخصیت رسمی داشته؛ شخصیتی که چه در حقوق داخلی و چه در حقوق بین الملل باید به رسمیت شناخته شود؛ نقض آشکار حق آزادی بیان است.

از طرفی تصورات و توهمات دولت امریکا منبع حقوق بین الملل نیست که بخواهد منشاء اثر باشد؛ بنابراین سانسور مطالب مربوط به سردار سلیمانی در اینستاگرام کاملا نقض آشکار گردش اطلاعات است و نشان می‌دهد فرآیند گردش اطلاعات در جهان فرآیند آزادی نیست و بسیار تحت تسلط قدرت های جهانی قرار دارد؛ این یک واقعیت دردناک است.

بنابراین به گفته حقوقدانان باید گردش اطلاعات در کشور به سطحی از آزادی و امنیت برسد که مردم ایران بتوانند در چارچوب منافع ملی با رعایت حق آزادی بیان و استقرار رسانه ای از منابع داخلی اطلاعات خود را تامین کنند.

پیش تر نیز بعد از آنکه دولت دونالد ترامپ نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست گروه های تروریستی قرار داد، اینستاگرام تصاویر مربوط اعضای سپاه پاسداران را از صفحات کاربران حذف کرده بود.

منبع:فارس